Κυριακή 21 Αυγούστου 2022

Η Υπόσχεση

Η Υπόσχεση - Damon Galgut

Από τις εκδόσεις Διόπτρα


Η οικογένεια Σουάρτ, είναι μια προνομιούχα οικογένεια λευκών που ζει σε ένα αγρόκτημα στην Νότια Αφρική. Η μικρή κόρη της οικογένειας,Αμόρ, ακούει την ετοιμοθάνατη μητέρα της να ζητάει από τον πατέρα της να δώσει το σπίτι στο οποίο μένει, στην μαύρη υπηρέτρια της οικογένειας, Σαλομέ, που τους φροντίζει κι εκείνος να της υπόσχεται οτι θα το κάνει. Η μητέρα πεθαίνει και η αθετημένη υπόσχεση βασανίζει τα ηθικά μέλη της οικογένειας για περισσότερες από 3 δεκαετίες.

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε τέσσερα μέρη, ένα για κάθε θάνατο και μια κηδεία που φέρνει την οικογένεια ξανά μαζί μετά από χρόνια. Κάποια πράγματα αλλάζουν μα κάποια άλλα παραμένουν ίδια. Ο αναγνώστης καλείται να αφουγκραστεί τους ήρωες, να ακούσει τις σκέψεις τους και ίσως να δικαιολογήσει ή να καταδικάσει τις πράξεις τους. Πρόκειται για ήρωες με πάθη, λάθη και αδυναμίες. Μια οικογένεια, οικονομικά εύρωστη και κοινωνικά επιφανής μα φανερά δυσλειτουργική της οποίας τα μέλη  έχουν υποπέσει και στα επτά θανάσιμα αμαρτήματα. Αλαζονεία, ζηλοφθονία, οργή, οκνηρία, απληστία , λαιμαργία και λαγνεία , που σύμφωνα με την καθολική εκκλησία μπορούν να οδηγήσουν στην αιώνια καταδίκη της ψυχής του ανθρώπου, εκτός αν συγχωρεθούν με την εξομολόγηση που ακολουθεί τη μετάνοια.

Η αλλαγή από πρώτο σε τρίτο πρόσωπο πολλές φορές ακόμα και στην ίδια παράγραφο ( ουπς... αυτό το έχω ξαναδεί πρόσφατα σε λατρεμένο βιβλίο) καθώς και η κάπως ψυχρή αφήγηση μπορώ να πω πως με δυσκόλεψαν στην αρχή και δεν κατάφερα να συνδεθώ με τους ήρωες. Μέχρι που τόλμησα να την χαρακτηρίσω λίγο χλιαρή,στην αρχή όμως μόνο, γιατί όσο οι σελίδες περνούσαν το απολάμβανα όλο και περισσότερο και εντέλει με συνεπήρε τόσο η αφήγηση αλλά και η πλοκή καθώς και η εξέλιξη της ιστορίας.

Μια ιστορία πολυεπίπεδη και πληθωρική που απλώνει δίχτυα σε πολλά κοινωνικά θεματα.Με βαθιά κοινωνικά ,ηθικά και θρησκευτικά νοήματα και ζητήματα που αγγίζονται με ευλάβεια , σεβασμό αλλά προκαλούν σοβαρούς προβληματισμούς. Μια προβληματική οικογένεια,που επηρεάζει όπως είναι φυσικό την ψυχολογική , ηθική , κοινωνική αλλά και βιολογική εξέλιξη των μελών της.

Μια υπόσχεση που δεν έχει πραγματοποιηθεί, τελευταίες επιθυμίες, ρατσισμός, θρησκευτικές αντιλήψεις αλλά και παθογένειες ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας είναι ο βασικός κορμός αυτού του βιβλίου. Ένα βιβλίο που πραγματεύεται μεταξύ άλλων το θάνατο,το πένθος αλλά κυρίως τις συνέπειες των πράξεών μας.

Ο συγγραφέας πλέκει την ιστορία σαν ένα εργόχειρο που σαν βάση έχει τις φυλετικές διακρίσεις στη Νότιο Αφρική και που επεκτείνεται σε όλα τα κακώς κείμενα των σύγχρονων αλλά και παλαιότερων κοινωνιών της Ανατολής αλλά και του δυτικού κόσμου. Κοινωνικά φαινόμενα που δεν έχουν τόπο καταγωγής αλλά ούτε και χρόνο προέλευσης.

Το βιβλίο είναι αλληγορικό, καθώς αποτελεί ένα καταφανές κατηγορώ του συγγραφέα απέναντι στις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις που δόθηκαν στους Νοτιοαφρικανούς μετά το απαρτχαιντ. 

Ένα δυνατό ανάγνωσμα το οποίο με τράβηξε στις σελίδες του και με έκανε να βυθιστώ στην ιστορία του και να αναρωτηθώ κι εγώ πως θα αντιδρούσα σε παρόμοιες καταστάσεις.

Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που απόλαυσα και που συστήνω να διαβαστεί από όλους. Αν και είμαι λίγο επιφυλακτική σχετικά με τις βραβεύσεις βιβλίων, το συγκεκριμένο είναι ένα βιβλίο που άξιζε να βραβευτεί.

" Πήραμε αυτή την απόφαση έπειτα από εκτενή συζήτηση και καταλήξαμε ομόφωνα σε ένα βιβλίο που χειρίζεται με μαεστρία τη φόρμα και τη σπρώχνει σε νέους δρόμους, σε ένα βιβλίο με απίστευτα αυθεντική και ρέουσα φωνή, σε ένα βιβλίο με βαρύνουσα ιστορική και συμβολική σημασία".

Από την ανακοίνωση της Maya Jasanoff, προέδρου της κριτικής επιτροπής του Βραβείου  Booker 2021 για τη βράβευση του Damon Galgut

Ρ.Σ.

Ακολουθήστε μας στο Facebook και στο Instagram

Οπισθόφυλλο

Σε μια φάρμα έξω από την Πρετόρια οι Σουάρτ συγκεντρώνονται για την κηδεία της μητέρας της οικογένειας, αλλά κάτω από το πένθος βράζουν οι διαφορές τους... Από τη νεότερη γενιά, ο Άντον και η Άμορ καταλήγουν να απεχθάνονται όσα αντιπροσωπεύει η οικογένειά τους, όπως η αθετημένη υπόσχεση στη μαύρη υπηρέτρια, τη Σαλομέ, που έχει περάσει όλη της τη ζωή δουλεύοντας γι' αυτούς. Της υποσχέθηκαν κάποια στιγμή ότι θα της δώσουν το σπίτι της, τη γη της... αλλά τα χρόνια και οι δεκαετίες περνούν και η υπόσχεση δεν εκπληρώνεται ποτέ.
Η αφήγηση κυλάει από τον έναν χαρακτήρα στον άλλο. Και, καθώς η χώρα περνάει από το σκοτεινό παρελθόν των φυλετικών διακρίσεων σε ένα -υποτίθεται- πιο δίκαιο παρόν, μια πολύ μεγαλύτερη υπόσχεση, προς έναν ολόκληρο λαό, μοιάζει να διαψεύδεται...
Μια πανανθρώπινη ιστορία για τις κληρονομιές που μας βαραίνουν, τις οικογένειες που μισιούνται και αγαπιούνται με το ίδιο πάθος. Τις υποσχέσεις πάνω στις οποίες χτίζονται οι ζωές, οι οικογένειες και τα έθνη. Και τη γη, που γίνεται μήλον της έριδος και θέατρο των βασάνων μας, μέχρι να μας δεχτεί όλους, δίκαιους και άδικους, στην αγκαλιά της... 

"Επιβλητικό, σου κόβει την ανάσα". (TLS)
"Μια ιστορία με εντυπωσιακό βάθος". (Colm Toibin)
"Αναμφισβήτητα ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα της χρονιάς". (The Times)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Βλέπω τον κόσμο όπως είμαι

Βλέπω τον κόσμο όπως είμαι - Σοφία Πανίδου Εικονογράφηση : Κώστας Μαρκόπουλος Από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ