Από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος
Είναι το τρίτο βιβλίο της Νάγιας Δαλακούρα που διαβάζω και το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό να αναφέρω είναι πως τα βιβλία της ξεχωρίζουν για την πρωτοτυπία τους. Νιώθω πως γράφει όταν έχει κάτι να πει, κάνει σπουδαία έρευνα γύρω από αυτό που πρόκειται να γράψει και τα έργα της έχουν πλέον, ταυτότητα.
Στον "χορό του αετού" γράφει για τους Σαρακατσάνους. Προσφέρει στον αναγνώστη ένα πραγματικό ταξίδι στο χρόνο. Είναι χωρισμένο σε τρεις χρονικές περιόδους.Η ιστορία ξεκινάει από το 1926, τότε που η Παναγιώτα είναι ένα μικρό κι άμαθο κοριτσάκι από τα Τσελιγκάτα των Σαρακατσάνων της Ξάνθης και στο σχολείο της έρχεται να διδάξει ο νεαρός Γιάννης. Δημοτικιστής,κομμουνιστής και πρεσβευτής νεοτεριστικών ιδεών. Κι ύστερα,το 1941, στην Ελατιά της Δράμας, όταν η Παναγιώτα γίνεται νύφη,σύζυγος και μητέρα και ο τότε δάσκαλός της ο Γιάννης, είναι αντάρτης στο βουνό. Η μοίρα θα τους ξαναφέρει μαζί και θα τους ενώσει για πάντα. Τέλος, στο 2010 , όταν η ιστορία τους θα ξαναζωντανέψει μέσω των κειμηλίων που εκτίθονται σε ένα μουσείο του Ζυγού Καβάλας.
" Τι είναι πιο δυνατό,αυτό που θέλουμε ή αυτό που είναι γραφτό μας; Νικάει η βούληση το πεπρωμένο;"
Το βιβλίο βρίθει από γλωσσικούς ιδιωματισμούς,ήθη και έθιμα ,εικόνες και αρώματα.Ισορροπεί ανάμεσα στο ιστορικό και το αισθηματικό μυθιστόρημα, όπου παράλληλα με τα βιώματα των πρωταγωνιστών , μας παρασέρνει να ζήσουμε την ιστορία τους σε πραγματικές διαστάσεις.
Αληθινά ιστορικά στοιχεία ,παραδόσεις και συνήθειες , συνυπάρχουν αρμονικά με τη μυθοπλασία. Κάτι που χρειάζεται άριστες γνώσεις αλλά και μεγάλο συγγραφικό ταλέντο για να επιτευχθεί χωρίς να κουράσει και η Νάγια Δαλακούρα , αποδεικνύει για ακόμα μία φορά πως μπορεί να τα καταφέρει.
Είναι ένα βιβλίο που στην αρχή νιώθεις περίεργα λόγω του λεξιλογίου και της ντοπιολαλιάς,στο τέλος όμως σου αφήνει μια γλυκιά γεύση. Ένα μεγάλο μερος της αφήγησης αναφέρεται στον τρόπο ζωής των Σαρακατσάνων. Το γλωσσάρι στο πίσω μέρος του βιβλίου είναι απαραίτητο για να ακολουθήσει κανείς την πλοκή. Όμως , ειδικά μετά τη μέση του βιβλίου παρασύρθηκα από τις όμορφες περιγραφές, τις σπουδαίες παρομοιώσεις και τα γλυκόπικρα συναισθήματα.
" Στην αρχή οι άνθρωποι είναι δώρα.Φτιαγμένοι από αγάπη και ιστορίες.Στη συνέχεια οι άνθρωποι μεταρέπονται σε κορνίζεε.Φτιαγμένοι από σοβαρά βλέμματα σε σέπια.Καταλήγουν πολύτιμο υλικό στο αναμνηστικό λεύκωμα κάποιου συλλόγου,σπάνιες φωτογραφίες που τους αποτυπώνουν στη σιωπή μιας άλλης εποχής. Αν είναι τυχεροί , τους συνδέουν μεβτον τόπο και τον χρόνο.Οι ατυχοι καταλήγουν άχρονοι και άτοποι."
Είναι απαραίτητο να διαβαστεί από κάθε αναγνώστη με Σαρακατσάνικη ρίζα.Αλλά κι αν κάποιος,όπως εγώ , δεν έχει τέτοια καταγωγή, σαφώς και θα βρει στοιχεία που θα τον διδάξουν,θα του κινήσουν το ενδιαφέρον , θα τον συγκινήσουν και θα του χαρίσουν μια μαγευτική αναγνωστική εμπειρία.
Ένα βιβλίο , αληθινό διαμάντι. Ένα όμορφο μυθοστόρημα σαν αυθεντικό κειμήλιο. Για την αληθινή πρώτη αγάπη , που δεν ξεχνιέται.Γεμάτο από σημαντικές ιστορικές πληροφορίες,ένα βιβλίο μνήμης κι αναμνήαεων. Ένα μυθιστόρημα που σε ταξιδεύει σε άλλα μέρη κι εποχές.
Ρ.Σ.
Οπισθόφυλλο
Χαϊντού Ξάνθης, 1926
Τσελιγκάτα Σαρακατσάνων
Έφτασε στο κονάκι κρατώντας κάτω από τη μασχάλη την Οδύσσεια. Τους ανακοίνωσε πως είναι ο δάσκαλος και ζήτησε να δει το σχολείο του τσελιγκάτου. Δεν γνώριζε ακόμη πως εκείνοι οι ποιμένες είχαν υιοθετήσει τη βραδύτητα των δέντρων και η ηρεμία της φυλλωσιάς ήταν αποτυπωμένη στο βλέμμα τους. Πως ήταν φίλοι με τους αετούς. Και πως δίκαια τους θεωρούσαν ορεινούς βασιλιάδες.
Ελατιά Δράμας, 1941
Τσελιγκάτα Σαρακατσάνων
Η ζωή του δασκάλου ορίζεται από τον αγώνα για το ιδανικό της ελευθερίας. Η φλόγα που καίει μέσα του τον οδηγεί απροσδόκητα ξανά στους Σαρακατσάνους. Αυτή τη φορά ακολουθεί το αρχέγονο πνεύμα τους, τη μυρωδιά της οξιάς και τα κεντίδια στη φούστα μιας γυναίκας που γνωρίζει από παλιά. Τα βουνά, που μέχρι τότε φιλοξενούν τους άνισους αγώνες του ενάντια στον κατακτητή, θα κρύψουν στο εξής τα πάθη του και έναν απαγορευμένο έρωτα.
Η συγγραφέας στο έργο της κάνει εμβριθή μελέτη στην ιστορία της εποχής μέσα από ιστορικές πηγές και οικογενειακά αρχεία και μας μεταφέρει με τη γραφή της να γνωρίσουμε το νομαδικό πνεύμα της κοινωνίας των Σαρακατσάνων.
Έγραψαν για τα βιβλία της:
«Η "Θράσσα", κατά τη γνώμη μου, προστίθεται ως χρυσός κρίκος στα ελληνικά και όχι μόνο κείμενα». (Τάκης Γραμμένος, Περιοδικό Χάρτης)
«Οι περιγραφές της ξετυλίγονται με μαεστρία και, δίνοντας έμφαση στις λεπτομέρειες, παρακινεί τη φαντασία του αναγνώστη και δημιουργεί πρωτόγνωρη, μαγευτική ατμόσφαιρα». (Ελένη Κίτσου, booktimes.gr)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου